Hayatımızda renklerin olmadığı bir alan söyleyebilir misiniz? Renklerin yeri hayatımızda okadar uzun boyludur ki, evimizde ve kıyafetlerimizde seçtiğimiz renklerin birer kişilik göstergesi olduğu bile düşünülür.
Peki müzik ile renklerin birleşmesi nasıl olur diye sorsam aklınıza ilk gelen ne olur?
Benim aklıma microsoftta ki bir uygulama geliyor. Bir yandan müzik çalarken, diğer yandan renkler şekiller halinde müzikle uyumlu hızlı yada yavaş dans eder. Renkler ve şekiller müzik çaldıkça değişir. Maviden turuncuya, kırmızıdan pembeye...
Bu renk dansının nasıl ve nerede bulunduğunu, kimin düşündüğünü yada kimin bu renk-müzik ilişkisini kullanmaya cesaret ettiğini düşünmeyi bırakın, düşünmeyi bile düşünmemişimdir. Ancak Rus klasik müziği herzaman olduğu gibi alakalı-alakasız birçok konunun içinden çıktığı gibi, bu renk-müzik ilişkisinde de karşıma çıktı.
Bu renk dansının nasıl ve nerede bulunduğunu, kimin düşündüğünü yada kimin bu renk-müzik ilişkisini kullanmaya cesaret ettiğini düşünmeyi bırakın, düşünmeyi bile düşünmemişimdir. Ancak Rus klasik müziği herzaman olduğu gibi alakalı-alakasız birçok konunun içinden çıktığı gibi, bu renk-müzik ilişkisinde de karşıma çıktı.
Karşıma çıkartan isim ise Aleksandr Skriyabin. Aslında benim aklıma gelen bilgisayar mantığı ile birebir aynı değil, ama birbirini çağrıştıran sistemler olduğu kesin :)
Bahsedeceğimiz sistem 'Color Organ' diye anılan 'Renk Aleti' diye çevirebileceğimiz bir mekanik. Müziğin renkler ile senkronize hareket etmesini sağlayan ana fikir. Bir renk sadece bir notayı temsil eder. Basit bir deyişle kırmızı renk bir akorda, kavuniçi veya yeşil renk başka bir akorda denk gelir. Her notanın kendine ait, kesin bir rengi olmalıdır. Notalar çaldıkça, karşılıkları olan renkler ise görsel şöleni sunar.
 |
| Skriyabin'in Klavyesi |
Elbette 'Renk aleti' Skriyabin tarafından icat edilmemiş. Ancak eserlerinin icrası sırasında müzikal sesleri renklerle birleştirmeyi cesaret eden ilk isimlerdendir. Yani, bestecinin düşüncesine göre müziğin çalındığı mekan değişen melodilere uygun olarak değişik renklere bürünmelidir.
Skriyabin Nota Çemberine karşılık gelecek şekilde kendi renk tercihlerini yapmış ve sisteme kendi yorumunu katmıştır.
 |
| Nota (beşli) Çember |
 |
| Skriyabin'in Nota (beşli) Çemberi |
Miller tarafından hazırlanan alet aynen bir piyano mantığı ile çalışır. Piyanonun tuşlarını andıran klavyenin her tuşu notalara denk gelen renklere bürünür ve tuşlara piyano çalar gibi basarak besteyi çaldığınızda renkler ekrana yansır.
1900lerin başında sergilenen performası bulamadım sizlere. Ama 100 yıl sonra tüm teknolojinin desteğini almış Yale performası tabiki buradaaa....
1900lerin başında sergilenen performası bulamadım sizlere. Ama 100 yıl sonra tüm teknolojinin desteğini almış Yale performası tabiki buradaaa....
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder