Prokofyev Çılgınlığı - II.Piyano Konçertosu

Dün akşam Borusan Filarmoni Orkestrasının hazırladığı Prokofyev Maratonu’nun ilk gecesine katıldım. Konser gerçekten büyüleyiciydi. 

Lütfi Kırdar salonu oldukça doluydu aslında ama açıkcası yaş ortalaması bizim gibi hala klasik müziğin güzelliğine inanan genç kesim için üzücü idi. Salon yaşlılar ile doluydu demek asla istemiyorum aman yanlış anlaşılma olmasın J Bazı kültür değerlerinin eski nesiller tarafından sevildiği, değer verildiğini hepimiz biliyoruz. Ama keşke diyor insan : Hala aynı değeri görmeye devam etse! Çünkü yıllar içerisinde o konser salonlarının doldurulmaması bizi çok üzer. Emin olun.

Gelelim programa.

1.Piyano Konçertosu, Re bemol Majör, Op.10 – Prokofyev

Vals No: 2 – Şostakoviç

4.Piyano Konçertosu, Si bemol Majör, Op.53 – Prokofyev

1. Senfoni, Re Majör, Op.25 Klasik

2. Piyano Konçertosu, Sol Minör, Op.16

Şeklinde akan program bana, Prokofyev’in eserlerini çok seven bir insan olarak aslında konçertolarını ne kadar gözardı ettiğimi fark ettirdi. Her bir piyano konçertosu büyüleyiciydi. Ama 2. Piyano Konçertosunu dinlerken nefes alamadım nerdeyse. Biraz piyano çalmış bir insan dahi, bu eserin nasıl çalınabileceğini uzun uzun düşünür bence. Ne kadar zor, piyanist için oldukça çetin oktavlı pasajların olduğu kesin!

Eserin iki ilginç yanı var. Birincisi, Prokofyev konservatuvardan yeni mezun olduğu dönemde inanılmaz piyanoya ilgi gösterir. Hem performans, hem de beste açısından piyanoya emek verir. Konçertolarına başlamıştır anlayacağınız. 2. Piyano konçertosu üzerinde çalıştığı yıl (1913) üzücü bir haber ile sarsılır. Konservatuvardan çok yakın arkadaşı olan Maximilian Schmitgov intihar etmiştir. Bir süre çalışmasına devam edemez ve hatta uzun süreli bir yolculuğa çıkar. Kendini toparlayıp eserine devam ettiğinde ise konçertoyu arkadaşına ithaf eder.

Diğer bir ilginç noktası ise, eserin aslında iki versiyonu vardır. 1913 senesinde tamamlayarak ilk sahne performansını gerçekleştirdiği eserin notaları, 1918 Devrim döneminde yani Prokofyev ülke dışında olduğu bir aralıkta apartmanında çıkan bir yangında yanarak yok olur. Malum o dönemde notaların bir yedeği yok. Taa ki 1923 senesinde kendinde o gücü bulup, tekrar aklında kalanlar ile konçertoyu yazana kadar esere veda etmiş olur.  Eserin ikinci versiyonu ise ilkinden oldukça farklıdır. O kadar ince detayları ile tekrar ele almıştır ki eseri, ‘’ bu konçerto yeni hali ile aslında benim 4. Piyano konçertom sayılabilir’’ diyecek kadar.....

Eserin her bölümü ayrı güzel ama ben ilk bölümün 5. Dakikasında piyanonun tek başına kalarak çaldığı bölümden ve 9.dakikada orkestra ile tekrar buluştuğu andan çok etkilendim. Zaten sonrasında eseri nasıl dinlemişim, o 30 dakika nasıl geçmiş hiç anlamadım.

Bi dinleyin bana hak vereceksiniz.. O zaman bugün sizin içinde günlerden Prokofyev ve Konçertoları olsun diyelim....